En daar stond ik dan… middenin Marije’s paradijs
Na een prachtige rit van Porto naar het huis waar Marije woont, geeft mijn navigatie aan dat ik er ben. Maar als ik om me heenkijk, lijkt het wel of ik in the middle of nowhere terecht ben gekomen. Het straatje met witte huisjes waar ik net langs gereden ben doet absoluut niet vermoeden dat ik in de buurt ben van een olijfgaard. Als ik Marije via de telefoon uitleg wat ik op dat moment om me heen zie, in de hoop dat ze me vanaf daar naar haar huis kan loodsen, zie ik een vrolijke, blonde vrouw in mijn achteruitkijkspiegel enthousiast zwaaiend aankomen lopen. Als ik de auto heb geparkeerd, word ik gelijk door Marije meegenomen. Slechts een paar stappen en een warm welkom door twee hele grote nieuwsgierige honden verder, sta ik middenin haar paradijs: de olijfgaard!
Hoge hakken aan de olijfboomHet is nog maar 6 jaar geleden dat Marije, samen met haar man Gui en toen nog hele jonge kinderen Ben en Mathilda, begon aan haar Portugese droom. Een leven in Den Haag als industrieel ontwerper, compleet met mantelpak en hoge hakken, liet ze achter zich voor een onzekere toekomst. Haar man, een Portugees, woonde al sinds zijn studie in Nederland en had niet gedacht dat ze – Marije – zou kunnen wennen aan het harde leven op het platteland. Nu, 6 jaar later, vertelt hij met een glimlach op zijn gezicht, dat ze haar draai eigenlijk beter heeft gevonden dan hij. Na een paar dagen opgetrokken te hebben met Marije begrijp ik wat hij bedoelt.
Goed voor iedereen
Marije is een doener. En een doorzetter. Het heeft vanaf de start zo'n 6 jaar geleden vaak niet meegezeten. Er was een overstroming, een orkaan én een brand… je verzint het bijna niet maar het was er afgelopen jaren allemaal. Om het nog maar niet te hebben over de olijfvlieg: het beestje legt eitjes in een olijf en als de eitjes larfjes worden, eten ze zich langzaam een weg naar buiten. De olijf is daarmee natuurlijk verloren en niet meer te gebruiken om extra vierge olijfolie van te maken. En daar is het Marije natuurlijk wel allemaal om te doen. Het is ieder jaar weer een gevecht tegen dit vliegje, Marije weigert namelijk om chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Als ik naar haar beweegreden vraag, zo’n vliegje kan namelijk je hele oogst om zeep helpen en dus je inkomen waar je hard voor hebt gewerkt in een klap teniet doen, wordt snel duidelijk waar het hart van Marije ligt. Ze wil goede, biologische olijfolie produceren en goed zorgen voor haar omgeving; voor de mensen om haar heen, voor de natuur en de geschiedenis die hier ligt.
Dus kijkt ze waar de natuur zelf mee komt. En onderzoekt ze welke positive effecten planten, kruiden en dieren in en om haar olijfgaarden hebben om het ecosysteem in balans te krijgen. Dat klinkt misschien zoetsappig, maar dat is het allerminst. Bij nieuwe aangeplante olijfbomen, die bij de start maar een paar centimeter groot zijn, zorgt ze bijvoorbeeld voor ‘natuurlijke stress’. Door de bomen af en toe minder water te geven zodat de wortels dieper gelegen water gaan zoeken. De hele boom wordt daar sterker van en tegelijkertijd ontstaat er betere weerstand, dan wanneer ze met allerlei extra voeding en verzorging sneller groeien. Een nadeel van die natuurlijke aanpak is dat de groei van de bomen – en dus ook de eerste opbrengst – langer op zich laat wachten. Maar dat neemt ze voor lief. Want Marije weet, dat als het gaat om duurzaam produceren, het niet alleen om snelheid gaat.
Dat hoorde ik vandaag ook terug in haar bevlogen keuze om grote delen van haar olijfolie per schip te vervoeren. Per zeilschip wel te verstaan. Misschien niet de snelste manier om te transporteren, maar wel een van de groenste! Het schip gaat langs verschillende havens in Europa om goederen in te slaan en te lossen. Ook hier geldt: hoe duurzamer en groener hoe liever het Marije is. Wat een bijzondere keuze en wat geweldig ook, ik zie het schip al varen met de door haar zelfontworpen flesjes Passeite. Als het aan Marije ligt is het hele proces 100% groen. Waar het kan, doet ze het.
Allesverwoestende brand
Marije neemt me mee naar haar lievelings olijfgaard. De gaard waar de Galega staat: een eeuwenoude, authentiek Portugese olijfboom. Mooi gevormde bomen met prachtig dikke stammen staan op een stuk grond dat omringt is door een diversiteit aan bomen en wilde planten. Op weg naar de gaard laat Marije zien welke kruiden, bloemen en vruchten er in het wild groeien in het aangrenzende bos. Deze gaard heeft een speciaal plekje in haar hart, dat merk ik gelijk. Bovenaan de gaard, kijken we samen uit over de 63 bomen en terwijl Marije vertelt over hoe bijzonder ze het hier vindt, wordt ze emotioneel. Tot op dat moment zag ik vooral een troste, stoere vrouw. Maar als ze praat over de brand in 2017 zie ik tranen in haar ogen.
Het was spannend, misschien wel angstig zelfs, omdat ze huis en gaard achter moesten laten terwijl het vuur om zich heen greep. Ze gingen weg, wetend dat de volgende morgen alles anders zou kunnen zijn. En die volgende dag kwam. Ze moesten naar boven om de schade op te nemen. En met de beelden van de allesverwoestende brand voor ogen en lood in de schoenen kwamen ze aan bij de Galega gaard. Alles rook naar brand en rook, maar de olijfbomen waren nog bijna allemaal onaangeraakt! Het was een groene oase te midden van verkoolde grond en bomen. Een paar bomen – waarvan de oudste – waren verbrand, maar heel veel bomen stonden erbij alsof er niets was gebeurd. Hoe wonderlijk. En hoe bijzonder. Natuurlijk was er verder veel schade in het gebied en heeft het wel even gekost om dat weer op te bouwen, maar tot op de dag van vandaag is Marije dankbaar – en dat voelde ik toen ze er over sprak – dat dit stukje gespaard is gebleven. En dat er nu nog steeds olie gemaakt wordt van deze bomen die door de eeuwen heen al heel wat hebben meegemaakt. Als je wilt zien waar de Galega olijfolie van Marije (en misschien wel die van jou) vandaan komt, bekijk dan deze video. Ga er lekker even voor zitten en geniet! Dan kun je met eigen ogen de Galega gaard én Marije zien. Je zult zien dat er geen woord is gelogen van wat ik je net heb verteld! :)
Tijd om te proeven.Terug bij het huis van de familie, is het tijd om te proeven. Marije schenkt de olie voorzichtig uit het prachtige, zelfontworpen, kruikje in het speciaal daarvoor bedoelde blauwe glaasje. Als olijfoliesommelier, want dat is ze, weet ze natuurlijk hoe het moet! Een blauwe glaasje zodat de kleur van de olie niet van invloed kan zijn op dat wat je ruikt en proeft. Ik vind het zo bijzonder om nu die olijfolie te proeven van waar ik net stond. Tel daarbij de bevlogenheid van deze olijfolie boerin op en ik ben eigenlijk al verkocht. Maar, ik doe mijn best om de olie zo objectief mogelijk te beoordelen. Het kost me niet veel moeite om te concluderen dat ze satijnzacht is. Met een verfijnd pepertje. Redelijk mild, maar uitgesproken en karakteristiek. Een genot!
En terwijl we aan een heerlijke maaltijd zitten bij de ondergaande zon, vertelt Marije over haar plannen om uit te breiden. Waarbij ze stiekem durft te dromen van een eigen pers. Ze was pas op reis door Spanje en zag daar dat er zoveel massaproductie is dat ze er bijna in verdronk. Hoe houd ik mijn hoofd boven water tussen al dat olijfolie geweld, dacht ze? Gewoon doorgaan met dat waarin je gelooft, besloot ze. En dat juich ik van harte toe, want al die liefde voor het land, de olijfbomen en haar omgeving proef je terug in haar heerlijke Galega. Dankjewel Marije, dat ik een paar dagen bij je mocht verblijven en genieten van al dat moois wat je samen met je familie hebt opgebouwd. En dat ik daar nu thuis heerlijk van kan nagenieten…
Olivia.
